Tombe van Nellesteijn (1818)
De Tombe van Nellesteijn is een uitzichttoren in neoclassicistische stijl op het hoogste
punt van de Donderberg (36 m) in Leersum, met aan de voet ervan de grafkelder van de familie Van Nellesteijn.
Het monument uit 1818 is een ontwerp van de beroemde architect en landschaps-architect J.D. Zocher jr.
De opdrachtgever was C.J. van Nellesteijn (1759-1832), de toenmalige eigenaar en bewoner van ridderhofstad Broekhuizen.
In 1822 vond de eerste bijzetting plaats, in 1917 werd het twaalfde en laatste familielid bijgezet, daarna werd de grafkelder dichtgemetseld.
In 1907 aanvaardde de toenmalige gemeente Leersum een legaat van de gelijknamige kleinzoon van de opdrachtgever en werd eigenaar van de Tombe samen met circa 20 ha bospercelen met de voorwaarde dat de Tombe in stand zou worden gehouden.
Algemeen Handelsblad, 20 oktober 1906
De Tombe van Nellesteijn maakt als zelfstandig rijksmonument deel uit van de als complex beschermde historische buitenplaats Broekhuizen.
De Tombe is van belang vanwege de ouderdom, vanwege de gaaf bewaarde architectonische vormgeving, vanwege de functie als mausoleum en uitzichttoren en vanwege de bijzondere plaats die de Tombe inneemt in de parkaanleg van landgoed Broekhuizen.
De Tombe was in 1818 het eerste zelfstandige ontwerp van de architect en landschaps-architect J.D. Zocher jr. Hij plaatste de toegang tot de grafkelder in een kunstmatig "natuurlijk" dal. Het was het begin van een grote carrière. Op veel plaatsen in Nederland legde Zocher parken aan in de landschapsstijl en ontwierp hij gebouwen in de stijl van het neo-classicisme. In Amsterdam ontwierp hij het Vondelpark en het beursgebouw op de Dam, een voorganger van de Beurs van Berlage.
Tombe van Nellesteijn